Ezgisu Közen 709

Dijitalleşme ve Tarih Yazımı

   Dijitalleşme, artık her yerde olduğu gibi tarihe de uğradı ve tarih araştırmalarını büyük ölçüde değiştirdi. Örneğin tarihçiler önceden herhangi bir veri elde etmek için arşi arşiv dolaşıp yinede çok sayıda veriye ulaşamazken artık dijitalleşme ile uzaktan okuma, arama motorları, çevrimiçi kütüphane vb. şekilde çok sayıda veriye aynı anda ulaşıp karşılaştırma yapabiliyor. 

   Ancak dijitalleşme tarihi ve tarih araştırmalarını her açıdan iyi etkilememiştir. Bu yazıda, dijitalleşmenin tarih üzerindeki olumlu ve olumsuz etkileri ele alınacaktır.

Dijitalleşmenin Tarih Yazımına Olumlu Etkileri

• Verilere Daha Hızlı Erişim ve Paylaşım: Tarihçiler; çevrimiçi kütüphaneler, genel ağ, veri tabanları ve daha birçok şey sayesinde dünyanın bir ucundan diğer ucundaki veri ve bilgilerle kolayca ulaşabilir. Ayrıca son olarak elde ettiği bir sonucu kolay ve hızlıca tüm Dünya'daki insanlarla paylaşabilir.

• Veri Analizi İmkanları: Dijitalleşme ile kullanılmaya başlanan dijital araçlar, büyük veri setlerinin analiz edilmesini sağlayarak tarih araştırmalarının daha derin, kapsamlı ve iyi olmasını sağlar.

• İşbirliği ve Çalışma İmkanları: Dijital ortamlar, tarihçiler bir araştırma yaparken, yazı yazarken vb. Dünya'daki diğer tarihçiler ve işlerine yarayacak konuda bilgili kişilerle bağlantı kurmalarını sağlar. Tarihçiler; bloglar, sosyal medyalar, online dergiler gibi yerlerde yazdıkları şeyleri yayımlayabilirler.

Dijitalleşmenin Tarih Yazımına Olumsuz Etkileri

• Bilgi Kirliliği: İnternet, ona ulaşım sağlayabilen çoğu kişi tarafından bilinçsizce kullanıyor ve internette herhangi bir dayanağı olmayan asılsız haberler yayımlanıyor. Bu yayımlanan asılsız haberlere ulaşan ve gördüğüne araştırmadan inanan okuyucular ise özellikle sosyal medyalarda yanlış bilgilerin yayılmasına ve sanki doğruymuş gibi kabul görmesine neden oluyor. Örneğin, Türkler'in Ermeniler'e soykırım yaptığı iddiası.

• Kişisel Haklar, Telif Hakkı ve Etik Sorunlar: Dijital ortamlarda yayımlanan bazı yazılarda eserlerden, kişinin sözlerinden vb. yapılan alıntılar daha sonradan ya da direkt belirtilmeyerek etik kurallara uyulmayıp intihal yapılabilir. Bir kişinin kendi yayımladığı yazı ile başka türlü bir etik ihlal yapılabilir.

• Veri Saklama Sorunu: Ne kadar dijital ortamda daha çok veri saklanabilsede bazen bu veriler bir küçük hata ile oratadan silip bidaha geri getirilemeyebilir.

   Sonuç olarak dijitalleşme; tarihi, tarih araştırmalarını, tarih yazımını vs. çok açıdan etkiler. Tarihçilere kolaylıklar, bazı riskler, imkanlar sunar ve eğer kontrollü ve doğru şekilde kullanılırsa tarih açısından tüm insanlık için iyi keşifler ve bilgiler sunabilir.

                                          Ezgisu Közen 

                                             9/A - 709

KAYNAKÇA

• MEB 9. Sınıf 2024-2025 Tarih Ders Kitabı 

• https://evrimagaci.org/blog/dijitallesmenin-tarih-arastirma-ve-yazimina-olumlu-ve-olumsuz-yonleri-19087?srsltid=AfmBOoqbqDHfogaxMkZ70OAmAloWXsxF5ELZ88ZMYZE0zjHmI917wqHv

• https://www.cepokul.com/tarih-arastirma-ve-yaziminda-dijitallesme-9-sinif-7142/

• https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&opi=89978449&url=https://avys.omu.edu.tr/storage/app/public/hakan.tan/137654/Tarih%2520Ara%25C5%259Ft%25C4%25B1rmalar%25C4%25B1nda%2520Sanal%2520Ar%25C5%259Fiv%2520ve%2520K%25C3%25BCt%25C3%25BCphane%2520Kullan%25C4%25B1m%25C4%25B1.pptx%23:~:text%3DDijitalle%25C5%259Fme%2520farkl%25C4%25B1%2520t%25C3%25BCrdeki%2520belge%2520ve,bulundurarak%2520ara%25C5%259Ft%25C4%25B1rmac%25C4%25B1lar%25C4%25B1n%2520hizmetine%2520sunmak%2520m%25C3%25BCmk%25C3%25BCnd%25C3%25BCr.&ved=2ahUKEwj7i5uLmP2JAxVzBtsEHW3yBewQFnoECBgQBQ&usg=AOvVaw3EBERj5wQN8XT3wqw8scJY